ოთხთავის ათონური რედაქციის უძველეს ხელნაწერებზე დართული კოლოფონები და ათონური რედაქციის ჩამოყალიბების საკითხი

სტატიაში გახილულია ქართული ოთხთავის ათონური რედაქციის უძველეს ხელნაწერებზე დართული მთარგმნელის/რედაქტორის და გადამწერის ანდერძები, რომლებიც საშუალებას გვაძლევს, პასუხი გავცეთ სახარების ქართული თარგმანის საბოლოო რედაქციის (გიორგი მთაწმიდლისეული ტექსტის) ჩამოყალიბებასთან დაკავშირებულ მთელ რიგ კითხვებს. კერძოდ: როგორ ყალიბდებოდა ოთხთავის ათონური რედაქცია, სად და როდის დაიწყო მასზე მუშაობა გიორგი მთაწმიდელმა, როგორ აფასებდა თავად გიორგი მთაწმიდელი თავის საქმიანობას, რად მიაჩნდა მას თავისი ხელიდან გამოსული ტექსტი – ახალ თარგმანადD თუ ძველი თარგმანის ახალ ვერსიად.

საკვანძო სიტყვები: სახარება-ოთხთავი, გიორგი მთაწმიდელი (ათონელი), ოთხთავის ქართული თარგმანების ხელნაწერები, კოლოფონები.

 
 
 
 

ცულები ანტიკურ და ადრეშუასაუკუნეების იბერია-კოლხეთში

ნაშრომში განხილულია ანტიკური და ადრეშუასაუკუნეების პირველი ეტაპის (ძვ.წ VI-ახ.წ VII სს.) საქართველოში გავრცელებული საბრძოლო თუ სამეურნეო ცულების ტოპოგრაფიის, ტიპოლოგიზაციისა და ქრონოლოგიის საკითხები. ცალკეული ტიპების წარმოჩენისას განხილულია უფრო ადრინდელი ნიმუშებიც. ნაშრომი ეფუძნება არა მხოლოდ არქეოლოგიურ წყაროებს, არამედ წერილობით წყაროებსაც.

საკვანძო სიტყვები: საბრძოლო ცულები, ანტიკური პერიოდი, ადრეშუასაუკუნეები, იბერია-კოლხეთი.

 
 
 
 

ზოგიერთი კერამიკული ფორმა აღმოსავლეთ საქართველოში (ახ.წ. I-IV სს.)

სტატია ეხება აღმოსავლეთ საქართველოს ტერიტორიაზე აღმოჩენილ, ახ.წ. I-IV სს-ით დათარიღებულ ზოგიერთ კერამიკულ ფორმას, რომლებიც ყურადღებას იპყრობენ თავიანთი განსხვავებული ფორმის თუ იშვიათობის გამო და აშკარად განსხვავდებიან ყოველდღიური ყოფისთვის განკუთვნილი ჭურჭლისგან. ამგვარი კერამიკული ნაწარმი დღემდე არ გამხდარა სპეციალური კვლევის საგანი.

საკვანძო სიტყვები: აღმოსავლეთ საქართველო, გვიანანტიკური ხანა, მოჭიქული ჭურჭელი, ამფორისკები, ასკოსები.

 
 
 
 

ფოლკლორული იმაგოლოგია: ქართველის ეთნოსტერეოტიპი რუსულ მასკულტურაში

დისკურსული ბუნებიდან გამომდინარე ეთნიკური სტერეოტიპის დამკვიდრებისა და გავრცელების ერთ-ერთ წარმატებულ სფეროდ მასკულტურა, კერძოდ, ფოლკლორული იმაგოლოგია მოიაზრება. სტატიაში განხილულია ქართველთა ეთნოსტერეოტიპის რამდენიმე ტიპური მახასიათებლი ფოლკლორულ მასალაზე, ანეკდოტზე, დაყრდნობით.

საკვანძო სიტყვები: ეთნიკური სტერეოტიპი, ფოლკლორული იმაგოლოგია.

 
 
 
 

მოძრაობის ზმნები ქართულში

სტატიაში მოცემულია ქართულში მოძრაობის ზმნების, კერძოდ, გადაადგილების მანერის გამომხატველი ზმნების აღწერის ცდა კოგნიტიური ლინგვისტიკის მეთოდოლოგიის გამოყენებით. გამოყოფილია მოძრაობის ზმნათა ელექტრონული ლექსიკონის პარამეტრები.

საკვანძო სიტყვები: კოგნიტიური ლინგვისტიკა, სემანტიკური ანალიზი, მოძრაობის ზმნები, მოძრაობის მიმართულება, მოძრაობის მანერა.

 
 
 
 

ქიოსის სავაჭრო აქტივობები ჩრდილოეთი აფრიკის ტერიტორიაზე ანტიკურ ეპოქაში (სატრანსპორტო ამფორებზე დამყარებული გამოკვლევა)

ბერძნების ერთ-ერთი ყველაზე ადრეული საკოლონიზაციო ქმედებები დაკავშირებულია ჩრდილოეთ აფრიკის ტერიტორიასთან, სადაც მათ დააარსეს სავაჭრო ნამოსახლარები. ამ ქმედებების გამო ბერძნული მოხატული კერამიკისა და სატრანსპორტო ამფორების აღმოჩენები საკმაოდ მრავალრიცხოვანია ამ რეგიონის ძეგლებზე. აქ აღმოჩენილი ქიოსური ამფორები ადასტურებს ჩრდილოეთ აფრიკის რეგიონში ანტიკურ ეპოქაში ღვინოზე დიდი მოთხოვნილების არსებობას.

საკვანძო სიტყვები: ამფორა, ბერძნული კოლონიზაცია, დამღიანი ამფორების ყურები.

 
 
 
 

ირლანიური მითოსის ერთი ასპექტი ჯეიმზ ჯოისის რომანში ,,ღამისთევა ფინეგანისთვის’’

ჯეიმზ ჯოისის რომანი ,,ღამისთევა ფინეგანისათვის’’ დღესაც მკვლევართა დიდ ინტერესს იწვევს. მასში მრავალი ბიბლიური, ლიტერატურული თუ მითოსური ალუზიაა. სტატიაში განხილულია რომანის ერთ-ერთი მთავარი პერსონაჟის, ჰამფრი ჩიმპდენი ეართვიკერის, სახე, კერძოდ, გაანალიზებულია მისი კავშირი ირლანიურ მითოლოგიასთან და ის წარმოჩენილია, როგორც ირლანდიის მაღალი მეფე.

საკვანძო სიტყვები: ირლანიური მითოსი, ჰამფრი ჩიმპდენი ეართვიკერი, ფინეგანი, ირლანდიის მაღალი მეფე

 
 
 
 

„გონზაგოს მკვლელობა“, „ჰამლეტი“ და „მეტაჰამლეტი“

სტატიაში განხილულია შექსპირის „ჰამლეტსა“ და მასში დადგმულ პიესა „გონზაგოს მკვლელობას“ შორის არსებული მეტადრამატული მიმართება. ორივე პიესა არსებითად ერთსა და იმავე სინამდვილეს ასახავს, რითაც მინიშნებულია, რომ ჩვენი სინამდვილეც მსგავსი არსის მატერებელია. ამიტომ სტატიაში შემოგვაქვს პირობითი ტერმინი „მეტაჰამლეტი“.

საკვანძო სიტყვები: შექსპირი, „ჰამლეტი“, „გონზაგოს მკვლელობა“, „მეტაჰამლეტი“, რობერტ სტურუა.

 
 
 
 

ევროპული ენების ჟარგონებში არსებული ნასესხობები ბოშური ენიდან: მათი წარმომავლობა, მნიშვნელობა და იდეოლოგია

ევროპული ენების სლენგი შეიცავს სიტყვებს, რომლებიც ბოშური ენიდან გაჩნდნენ. სტატია იკვლევს ამგვარ სიტყვებს ესპანურსა და ცენტრალური ევროპის რამდენიმე ქვეყანაში. სემანტიკური ჯგუფების მცირე მიმოხილვის შემდეგ გამოვყოფ ეთნიკური დატვირთვის მქონე სიტყვებს. სტატიაში დეტალურად არის განხილული და გაანალიზებული კვლევის შედეგები, რომელიც უპასუხებს კითხვებს: რატომ შევიდნენ ეს სიტყვები სხვადასხვა ენაში და რატომ შეიცვალეს მათ თავიანთი თავდაპირველი მნიშვნელობა. 

საკვანძო სიტყვები: სოციოლინგვისტიკა, ჟარგონი, ნასესხობები ბოშათა ენიდან, ესპანეთი, ცენტრალური ევროპა.

 
 
 
 

ნეოლოგიზმების ფუნქციონირება ფრანგულ და ქართულ მედიადისკურსში

სტატიაში განხილულია ფრანგულ და ქართულ ნეოლოგიზმთა ინტეგრაციისა და ადაპტაციის გზები. ბეჭდური და ელექტრონული მედიის მაგალითებზე დაყრდნობით ნაჩვენებია მათი თავისებურებები, საერთო ნიშნები და განსხვავებები.

საკვანძო სიტყვები: ქართული ენა, ფრანგული ენა, ნეოლოგიზმები, ნეოლოგია, ანგლიციზმები.